Dynamisch testen maakt het potentieel om te leren zichtbaar

Dr. Mirjam de Vreeze-Westgeest, orthopedagoog-generalist bij 1801, legt in 1801 Magazine uit wat het verschil is tussen statisch en dynamisch testen en wat de voordelen zijn van (vaker) dynamisch testen.

“Statische testen meten wat een leerling al heeft geleerd, maar niet wat het nog kan leren. Bovendien worden leerlingen met dyslexie, taalproblematiek, angstige leerlingen of leerlingen uit zwakkere milieus niet altijd goed gezien door traditionele tests. Door met een dynamische test het potentieel om te leren binnen de verschillende ontwikkelgebieden te meten in plaats van alleen prestaties, krijgen deze leerlingen een eerlijkere kans. Het helpt leerkrachten hun blinde vlekken te ontdekken en inclusief onderwijs vorm te geven.”

Voorbeeld

Dynamisch testen heeft volgens Mirjam ook een nadeel: “Het is veel arbeidsintensiever. Het vraagt om een andere manier van denken, er zijn nog niet veel genormeerde dynamische testen beschikbaar en het is niet eenvoudig om zelf een dynamisch test samen te stellen.”

Mirjam vertaalde zelf een dynamische test van lezen en spellen uit het Spaans en maakte deze toepasbaar binnen het Nederlandse onderwijs. Hieronder vind je een voorbeeld van een van de subtesten uit deze test, geschikt voor leerlingen van groep 3 t/m 8. De subtest meet of de leerling uit de context van een zin de juiste schrijfwijze van een homofoon kan halen. Er worden zinnen gegeven waarbij steeds een woord ontbreekt. De leerling kan kiezen uit drie antwoorden: twee homofonen en een woord dat een klein beetje van deze homofonen afwijkt.

De in de test geïntegreerde training (het grote verschil met statische testen) bestaat uit een geheugentaak. Er worden plaatjes getoond van de corresponderende homofonen. In zes stapjes wordt steeds een stukje van het plaatje weggehaald, waardoor uiteindelijk alleen de twee letters behorende bij de homofonen overblijven. In het voorbeeldplaatje zijn dat [g] en [ch].

Aan de slag met dynamisch testen

Mirjam heeft 3 tips voor scholen die aan de slag willen met dynamisch testen:

1. Doelgroep bepalen
   Richt je op een specifieke doelgroep, bijvoorbeeld leerlingen die tegen de verwachtingen uitvallen of begaafde leerlingen.

2. Doel bepalen
   Bedenk goed welk gebied je wilt onderzoeken (bijvoorbeeld lezen/spellen) en wat je hiermee wilt bereiken.

3. Reflecteer en organiseer
   Bouw reflectie- en observatiemomenten in de test in en organiseer de benodigde hulp voor leerlingen.

Proefschrift en interview

Mirjam de Vreeze-Westgeest promoveerde afgelopen najaar, onder begeleiding van dr. Bart Vogelaar, aan de Universiteit Leiden en is binnen 1801 een van dé experts op het gebied van dynamisch testen.

• Haar proefschrift, getiteld ‘Cognitive training and dynamic testing in the school domains: a glimpse on primary school children's potential for learning’ kun je HIER downloaden.
• Mirjam werd ook geïnterviewd voor ‘Kennismakers’, een programma over wetenschap, onderzoek en onderwijs op de Leidse streekomroep Sleutelstad. Je kunt de video HIER bekijken.